Drie jaar geleden beschreef ik enkele scenario’s over de toekomst van Katholiek Nieuwsblad. Eén scenario komt nu heel dichtbij: gaat het Nederlands Dagblad het Katholiek Nieuwsblad overnemen? De geruchtenstroom hierover neemt toe.

Die overnamegeruchten komen – onder meer afkomstig van een medewerker van het bisdom Breda – niet uit de lucht vallen. Tijdens dit ad liminabezoek werkt het Nederlands Dagblad intensief samen met het Katholiek Nieuwsblad. Beide kranten hebben de samenwerking vooraf aangekondigd. De samenwerking tussen ND en KN ontstond in Rome. Munsterman: “Het idee ontstond afgelopen mei op een Romeins terras waar ik samen met KN-hoofdredacteur Anton de Wit (die jarenlang columnist van het ND was) een glas bier dronk op de heiligverklaring van Titus Brandsma.”

Op beide websites is een speciaal ‘ad liminahoekje’ ingericht. Het ND met een heuse liveblog. Het KN met een eigen pagina.  

Een samenwerking tussen kranten (of media) is niet per sé bijzonder. Het komt vaker voor, NRC met de Wereldomroep bijvoorbeeld.

Religiejournalist Hendro Munsterman is bij de persmomenten van de bisschoppen namens KN/ND aanwezig en woont in Rome. Wel zo praktisch en goedkoop bovendien. Dus volgen gezamenlijke stukken. Munsterman schrijft op de site van het KN, Sanne Gerrits en Francesco Paloni schrijven bij de protestantse mediabroeder in de rubriek ‘Katholiek Inside’. Hoofdredacteur De Wit schreef samen met Munsterman een analyse van het ad liminarapport, dat op 1 november 2022 op de beide sites werd gepubliceerd. Je ziet de positieve vruchten van dit project.

De vraag is nu: blijft het bij dit eenmalige project, of volgt er meer.

Vrijages tussen beide kranten bestaan al lang. Oud-hoofdredacteur van het Nederlands Dagblad Peter Bergwerff zat jarenlang in de redactieraad van het KN – nog ten tijde van Ed Arons.  KN-hoofdredacteur Anton de Wit heeft een column in het ND.

Economisch is het KN nooit rendabel geweest. In 2021 was het saldo van baten en lasten opnieuw negatief. De lasten nemen toe, de inkomsten dalen. Dat geldt ook voor de steunstichting Arnulfus, dat 2021 negatief afsloot. Het ND daarentegen is wel economisch rendabel, tot het met het steunfonds ‘stichting Nederlands Dagblad Fonds’ toe.

Na de seks- en financiële schandalen rondom KN enkele jaren geleden is het blad in rustiger water gekomen, maar die rustige wateren hebben geen extra abonnees opgeleverd. Er zit andermaal geen toekomst in een zelfstandig orthodox-katholiek orgaan.

De boedelscheiding kent ervaren journalisten én een interessant klantenbestand. Bovendien kan het ND zich nog positioneren als de kwaliteitskrant van christelijk Nederland ten opzichte van dagblad Trouw. Vergelijk de EO met KRO-NCRV. Bij de eerste is de profilering christelijk, bij de ander verwatert dat.

Ook de signatuur van KN past bij het ND. KN is orthodox. ND likewise. KN-lezers zijn met name te vinden bij de ChristenUnie en SGP. ND-lezers stemmen ook op die partijen. Lezers van KN lezen steeds vaker het ND.

En vergeet niet. ND aast al langer op KN. Op 8 december 2019 schreef de krant op Facebook naar aanleiding van een vragenronde over hun nieuwe site: “Een gerenommeerde katholieke BN-er vertelde ons afgelopen week (toen we intensief zaten te praten over toekomstige samenwerking en kruisbevruchting) dat hij steeds meer pastorieën en kloosters het Nederlands Dagblad ziet liggen.” 

Tel erbij op dat ND op 25 oktober 2022 meldde een ‘nieuwe katholieke collega‘ te hebben aangetrokken: “Vanzelfsprekend blijven we als Nederlands Dagblad het katholieke nieuws volgen en verslaan. Zelfs nog sterker dan voorheen, mede dankzij de recente aanstelling van een nieuwe katholieke collega die zich vooral op de verhalen uit de Nederlandse katholieke kerk concentreert.” 

Daarnaast: fusies en overnames in christelijk Nederland komen vaker voor dan strenge winters. Nederlandse Franciscanen gaan samen met hun zuiderburen. Nederlandse Dominicanen evenzo. Parochies fuseren en die trend gaat nog wel even door. Uitgeverij Kok en Boekencentrum/Meinema zijn al zolang samen dat je niet beter weet. De Gereformeerde Kerken vrijgemaakt en Nederlands Gereformeerde Kerk gaan volgend jaar samen verder. Alleen bij bisdommen en seminaries is dit fusiewoord nog taboe.

Een overname door het ND zou echt geen gek idee zijn (ook niet als dat wordt geframed als ‘fusie’ of ‘samengaan’). Een zaterdag-katern KN is best feasible. De tijd is er rijp voor. Durf door te pakken, Daniël Gillissen. Onbeschaamd christelijk

(afbeelding: Advertentie in het Zeeuws landbouwblad voor Katholiek Nieuwsblad, 3 januari 1986)