Waar moet je als kerk op letten als het om social media gaat? Wat moet je zeker niet doen? Ik geef een paar tips voor kerken om social media als Facebook, Twitter, LinkedIN, YouTube en Pinterest effectief in te zetten.

Deze selectie tips heb ik verzameld uit de vele opdrachten en lezingen die ik doe in protestantse en katholieke kringen. Wil je ook een lezing of workshop? Neem gerust contact op.

Vooral doen:

1. Zorg voor een strategie en doelen die je kunt realiseren
‘Denk na en begin gewoon’. Zo formuleerde ik in het Handboek Kerk en Social Media deze eerste ‘do’. Je communiceert uit naam van de kerk en wil dus niet haar reputatie schaden. Ga niet doelloos berichten verspreiden. Maak het SMART, specifiek, meetbaar, acceptabel (niet in de laatste plaats voor jezelf), realistisch en tijdgebonden. Een passende strategie bestaat uit de POST-methode, die ik in hetzelfde handboek uitgebreid behandel (meer daarover weten, mail me gerust).

2. Wees sociaal
Social media zijn sociaal. Wees dat zelf dan ook. Wees geen evangelische roeptoeter of christelijke zendmast, maar ga in gesprek en beantwoord vragen. De meest succesvolle accounts, zijn die die zorgdragen voor respectvolle en persoonlijke contacten op een professionele manier. Dat wordt gewaardeerd.

3. Wees consistent
Je bouwt geloofwaardigheid op als je als kerk consistent je boodschap deelt. Kijk naar je social media middelenmix en stem alle social media die je gebruikt op elkaar af. Wat kan helpen is een ‘persoonlijk redactiestatuut’ waarin je bepaalt welke onderwerpen je bespreekt en van welke media je gebruik maakt.

4. Zorg voor meerwaarde
Publiceer geen ouwe koek, maar interessante content voor je volgers. Creëer meerwaarde en haak in op waar je doelgroep mee bezig is. Daarmee stimuleer je het delen van jouw informatie en bouw je autoriteit op.

5. Bouw een krachtig netwerk op
Spoiler: het gaat niet om wie het verst kan plassen en wie de meeste volgers of likes hebt. Het gaat erom of je jouw volgers betekenisvolle informatie en relaties kunt bieden, en een zinvolle interactie.

6. Zorg voor een luisterend oor
Beantwoord vragen en ga de interactie aan. Luister naar je volgers. Daardoor weet je precies hoe ze over je kerk en je berichten denken. Bedank voor positieve feedback én ga in op negatieve berichten. Bedenk dat iedere feedback een kadootje is om dichter bij de mensen te staan. Een jongerenwerker uit Bunschoten leerde van een twitterdienst ontzettend veel wat er leefde onder jongeren: het gaf hem stof voor maanden.

7. Pas de kardinale deugden toe
Vind je social media helemaal niet sociaal, maar eerder asociaal. Maak dan zelf het verschil en pas de kardinale deugden toe als teken van goede wil. Telkenmale laait het gesprek op over hoe we met elkaar omgaan (of moeten omgaan). Leve de social media die dat expliciet maakt! De kardinale deugden zijn geïnspireerd op de goddelijke deugden geloof, hoop en liefde. Wees eerlijk in je intenties, voorzichtig en met respect voor je volgers, probeer zo zorgvuldig mogelijk te zijn. Twitter wordt een aangenaam klimaat als er adem is, de lucht die vrij komt bij een twitterstilte, of als je de Geest die over de Twittersnelweg waait, toelaat.

8. Wees complimenteus
Bedank je volgers, waardeer je vrienden en like oprecht als je iets moois voorbij ziet komen. Niets is leuker dan mensen te waarderen voor wie ze zijn en wat ze doen.

9. Laat weten dat je er bent
Maak jezelf kenbaar en werk aan je digitale presentie. Mensen kunnen jou(w kerk) niet vinden, als ze niet weten welke social media je gebruikt. Dan kan bijvoorbeeld in je mail, je nieuwsbrief of via een QR-code tegen de muur van je kerk. Wees creatief en laat weten dat je er bent, zonder jezelf te overschreeuwen.

10. Monitor je effectiviteit
Maak tijd om te analyseren wat jouw activiteiten op social media bereiken. Gebruik social media zoekmachines en doe ‘self-searches’ of naam of onderwerp, zoals Icerocket, Social Mention, Topsy of Trove.

Vooral niet doen:

1. Gedraag je niet als mediamagnaat
Zorg voor een balans. Jezelf op de voorgrond treden mag en werkt, maar vooral als je het in balans brengt met het delen van berichten van anderen of over anderen. Je maakt deel uit van een community en eigenpijperij alleen wordt niet gewaardeerd. Ga ook niet jan en alleman volgen om zelf meer volgers te krijgen.

2. Beperk je niet tot 1 platform
Ieder medium heeft zijn mogelijkheden, beperkingen en bevolking (‘tribes’). Richt je daarop in: zoek combinaties van platformen om het bereik van je boodschap en interactie te versterken. Een zwaluw maakt nog geen zomer.

3. Forget it: bouw niet snel een netwerk op
De kathedraal van Barcelona zijn ze nog steeds aan het bouwen, en een krachtig netwerk bouw je ook niet 1,2,3 op. Neem de tijd om een sterk, divers en betrouwbaar netwerk op te bouwen.

4. Bekijk social media niet normatief
Sta niet aan de zijlijn. De meeste mensen die niet meedoen bekijken social media als normatief goed of slecht. Daar bereik je helemaal niets mee. Als je een strategie hebt bedacht, ga dan aan de slag en ervaar de dynamiek van interactie. Het is als leren zwemmen: de eerste sprong is eng, maar water is altijd verfrissend en vernieuwt je geest. The proof of the pudding is in the eating.

5. Bega geen blunders
Fouten maken mag en geen mens is wijs geworden zonder fouten. Maar toch, leer alvast van de blunders die anderen hebben gemaakt en zorg ervoor als kerk deze te vermijden. Twitterdienst? Maak niet te fout je twitterstream niet te filteren. Doe niet als Femke Halsema alsof jezelf twittert terwijl dat niet zo is en plaats geen bericht terwijl je op dat moment staat te preken of een doopviering leidt. Bega niet de blunder berichten via het verkeerde account te versturen. Of een privéberichtje publiek te versturen. Dat kan uitermate pijnlijk zijn.

6. Wees geen copycat
Leuk hoor al die professionals, goeroes en pioniers om je heen. Je zou er jaloers op worden. Maar wees verstandig en aap ze niet na. Je hebt je eigen talenten en kan je eigen bijdrage uitstekend verwoorden. Deel wat je vindt, en zet je bronvermelding erbij. Er zijn al te veel social media goeroes en ze moeten eerder worden uitgeroeid dan dat er een Vinex-locatie goeroes bijkomt.

7. Gebruik geen automatische diensten
Ik zie geregeld Klout-scores voorbij komen, of informatie hoeveel mensen je als volgers erbij hebt gekregen. Gebruik ze niet: statistische informatie over je account zijn intern, en voor jezelf handig om je effectiviteit te meten en je social mediabeleid bij te sturen. Of accounts met een automatische stroom berichten van nieuwsdiensten, ook zoiets (zie tip 6, maar dan anders). Wat wel handig is, zijn diensten die je blogberichten bijvoorbeeld automatisch doorsturen naar je andere kanalen (dat scheelt je veel tijd).

8. Wacht niet af
Ga waar de mensen zijn en wacht niet af. Veel twitteraars zijn begonnen met berichten versturen, terwijl ze nog geen volgers heb. Hou vol, ze komen zodra je interessante content deelt. Denk vanuit potentieel en kansen en

9. Laat je niet leiden door negatieve dingen
In de trein, bij de supermarkt of op straat kan je ook rotopmerkingen horen, zie je mensen ruzie maken, voordringen of anderen afsnauwen. Laat je je daardoor leiden? Nee toch? Doe dat ook niet op social media. Verwonder je over de positieve dingen die voorbij komen, de kleine ontmoetingen, de grote felicitaties. Bedenk dat media vertekent, en dus social media ook.

Deze selectie tips heb ik verzameld uit de vele opdrachten en lezingen die ik doe in protestantse en katholieke kringen. Wil je ook een lezing of workshop? Neem gerust contact op.