Van 7 tot en met 11 mei 2018 ben ik iedere dag op de radio te gast bij het EO-programma ‘Thuis op 5‘. Ik verzorg daar de dagafsluiter en ik neem je mee naar thema’s als de kracht van de stem, verwondering, betrouwbaarheid, bescheidenheid en stilte. Al mijn bijdragen (van gem. 3 min). kun je hier teruglezen en luisteren:
Maandag 7 mei 2018 Iemands stem kan je raken
De maand mei heeft een bijzondere rol in het hele jaar. Het is de eerste maand zonder de letter R. De r is weer uit de maand, zeggen we dan.
Dat zie je terug in de natuur: bloemen bloeien, lentegroen springt uit de bomen. De vogels beginnen te zingen. Nachtegalen geven concerten in de duinen. De merels beginnen voor de schemering, net als de koolmees of de zanglijster.
Dat vogelgezang trekken wij mensen door in de ritme van de maand. De eerste tonen beginnen in de stilte van Dodenherdenking op 4 mei om precies 2 minuten over 8. Dan klinkt het Wilhelmus, het mooiste en een van de oudste volksliederen in de wereld.
Een dag later gaat het zingen verder op de vele bevrijdingsfestivals in het hele land. Met popmuziek, reggae, blues en klassieke muziek. We zingen het uit.
De meimaand is een echte zangmaand. De wereld komt op stem. En dat zullen we morgenavond weer horen. Dan is de eerste halve finale van het Songfestival.
Vanuit de hoofdstad van Portugal, Lissabon, weerklinkt het lied uit vele Europese landen. Voor de 63e keer alweer. Al 63 jaar krijgen we mooie, ontroerende, bijzondere liedjes te horen. Maar ook valse noten, vervelende optredens of mislukte performances.
Met echte klassiekers. Zoals Net als Toen van Corry Brokken en ’n Beetje van Teddy Scholten in de jaren 50. Of Puppet on a string van de Engelse Sandie Show en natuurlijk Waterloo van ABBA. Dat nummer werd tot allerbeste van alle songfestivals uitgeroepen. De lijst is lang. Te lang om nu op te sommen.
Het songfestival is een wedstrijd, maar mij gaat het nu even niet om de punten. De kracht van de stem. Iemands stem kan je raken. Er zit magie in het zingen. En alle stemmen, zuiver of vals, zijn waardevol.
Vogels beginnen de dag. En wij nemen het over. En ook het einde van de dag, zo voor het slapen gaan, kunnen we ons in slaap zingen. Niet voor niets zijn er slaapliedjes. Wiegen we babies en kleine kinderen in slaap. Om stil van te worden en zo de rust van de nacht te omarmen.
Slaap maar zacht
Droom over mooie dingen
Ogen dicht, dromen mag want morgen
Ja morgen is er een nieuwe dag
Dinsdag 8 mei 2018 Verwondering: wat je geeft, krijg je later terug
Lange tijd werkte ik in loondienst in bibliotheken en op scholen, totdat er steeds meer mensen om mij heen mij om advies vragen over online communicatie. Ik besloot om ‘voor mijzelf’ te beginnen. Het voelde als een sprong in het diepe. Een reis naar het onbekende. Vol onzekerheden in het begin. Hard werken zonder direct resultaat. Foute beslissingen. Ongeduld. Probeersels.
Toen ik net begon met mijn bedrijf ISI Media, nu 12,5 jaar geleden, vond ik het heel bijzonder om mensen te helpen buiten Den Haag. Wat later mocht ik mensen helpen in Limburg, Zeeland, Groningen. Daarna zelfs over de grens: België, Duitsland, Noorwegen. Soms een enkele keer, soms structureel. En sinds kort nu ook in Italië en Ghana.
Ik kom door mijn vak bij mensen die vanachter hun keukentafel ondernemen. En ik kom in grote organisaties met honderden medewerkers. Iedere ontmoeting verwonder ik mij over de drive die mensen hebben om het goede te doen.
Hoe komen ze toch bij mij? Waaraan dank ik dat? Ik heb er twee wegwijzers voor gevonden.
- De eerste: help mensen. Met je talenten of met je netwerk.
- De tweede, en de belangrijkste: Blijf jezelf verwonderen. Iedere dag weer. De mooiste dingen groeien door jezelf te blijven verwonderen. Verwonderen betekent voor mij even stil staan bij iets wat heel gewoon lijkt, maar wat een klein wonder is. We zien een wonder van wat alledaags lijkt.
De glimlach van je dochter. De nachtkus van je vrouw. De steun van je vrienden als het tegenzit. Vrolijke mensen op een terras. Een opa die de eendjes voert. Een puber die slaagt voor zijn rijbewijs. Een toevallige ontmoeting in de bus. Als je goed kijkt of luistert, kunnen zelfs kleine gebeurtenissen of gebaren heel bijzonder zijn.
Zo’n laatste kwartiertje dag is een mooi moment om terug te kijken naar het alledaagse. Wat was vandaag voor jou gewoon? En waar zat de verwondering in?
Daar zit voor mij de bron van communicatie. Het bijzondere zit in het gewone leven. Wat je ziet of hoort, dat bepaalt het vervolg. Tussen ontvangen en doen zit de ruimte om te kiezen. Wat je na je keuze geeft, dat krijg je terug.
Woensdag 9 mei 2018 Betrouwbaarheid en afspraken nakomen
Deze week heb ik meivakantie en dan vind ik het stiekem wel lekker om de dagdagelijkse dingen over te slaan. En soms, zoals vanavond, bestellen we dan wat eten dat we thuis laten bezorgen. Dat gaat heel makkelijk via internet of met een app. Er is een ding dat heel belangrijk is: je wilt dat het betrouwbaar is. Je moet ervan op aan kunnen. Het moet wel worden bezorgd. Want anders zit je alsnog met een hongerige maag en ben je bovendien je geld kwijt.
Betrouwbaarheid is een groot goed. En tegelijkertijd is betrouwbaarheid heel kwetsbaar. Dat herken je vast wel. Je zegt snel: Ja, dat zal ik even voor je doen. Maar voordat je het weet, vergeet je het in de drukte en kom je je afspraak, hoe klein ook niet na. Huppekee, daarmee geef je het signaal af dat je niet heel erg te vertrouwen bent. En bij een volgende keer zal je extra je best moeten doen.
Het lijkt dan makkelijker om maar niets te beloven. Dan kun je je belofte ook niet breken.
Een andere oplossing hoorde ik laatst. Als je al aanvoelt dat een afspraak misschien niet gaat lukken, vraag dan om toestemming om de afspraak te wijzigen. Noem niet dat je niets ga nakomen, maar vraag om toestemming. Dat wordt veel eerder geaccepteerd. Je neemt de ander serieus en je toont jezelf betrouwbaar en realistisch.
Belofte maakt schuld. Dat weten we allemaal. Toch kun je erop vertrouwen dat ik morgen de dagafsluiter zal verzorgen. Tenzij mijn huidige mannengriep het mij verhinderd. Vind je dat goed?
Donderdag 10 mei 2018 Hemelvaartsdag en de bescheidenheid van Thomas van Kempen
Op Hemelvaartsdag draag ik een hoofdstuk voor uit De Navolging van Christus van Thomas a Kempis over bescheidenheid (in de vertaling van Mink de Vries).
Het is wijs en verstandig positief over anderen te denken en zelf bescheiden te zijn. Als je een ander een fout ziet maken, denk dan niet dat je zelf zoveel beter bent: je weet niet wanneer je zelf in de fout gaat. We maken allemaal fouten, we zijn daarin allemaal zwak; denk niet dat er iemand is die meer fouten maakt dan jij.
Beluister het hele hoofdstuk hierboven.
Vrijdag 11 mei 2018 Onrust en stilte
Ik woon in Den Haag. Die stad achter de duinen en de derde grote stad van het land. Er wonen meer dan een half miljoen mensen. Dan tel ik forenzen en dagjesmensen niet mee. Vooral op hele zonnige dagen merk je die drukte. Je kunt in de zomer beter op de fiets naar het strand gaan dan in een zweterige bus, of met de auto: dan wacht een lange rij kilometers file van de binnenstad tot het Kurhaus. Die drukte merk je ook bij demonstraties of festivals. Het fascineert mij en ik dat maakt voor mij deze stad aantrekkelijk.
Toch knaagt het soms. Al die drukte, al die toeterende auto’s, bellende fietsers, hardlopers in het bos. Er zit een pulserende altijddurende onrust in de stad. Onrust geeft het gevoel dat je altijd iets moet doen. Geen rust hoeft te vinden. Gejaagd voelen. Stress ervaren.
Alles wat je doet
Al het doen en laten
zingen en zuchten
streven en strijden
Waar is het op gericht?
Er is ook een andere zijde. Het is belangrijk om de rust in je hart te laten dalen. En met dit dalen het vermoeden laten rijzen van de aanwezigheid van God in de stilte.
Zo aan het einde van de dag hoop ik dat je innerlijke rust vindt. Concentreer je op je ademhaling en adem als het ware je hoofd leeg. Verplaats je gedachten naar je levensadem.
Het ritme van je adem kan zorgen voor rust, zo kun je in de Filokalia lezen. Adem is zo belangrijk en met iedere luchtstroom die je uitademt, kun je je stress en zorgen verminderen. En mijn ervaring is: hoe vaker je het doet, hoe makkelijker het wordt om ontspannen je worden.
Dat wens ik je toe, zodat je lekkerder slaapt, en de nacht je rust schenkt om morgen met een leeg hoofd het weekend tegemoet te treden.