Sommige rooms-katholieke websites verdienen een ode. Het voor sommigen controversiële RK Boulevard behoort daar zeker toe. Deze maand trok religiejournalist Peter van Zoest de stekker uit de website. Daarmee eindigt een era van een bijzonder webinitiatief.
10 jaar geur en kleur
RK Boulevard heeft precies een decennium – van 12 augustus 2010 tot en met 15 augustus 2020 – geur en kleur gegeven aan het katholieke smaldeel van het internet. De reden dat de site stopt? “In augustus 2020 zijn deze activiteiten stopgezet vanuit de constatering dat er onvoldoende belangstelling bestaat voor media-projecten rond de in snel tempo marginaliserende katholieke kerk.” aldus Van Zoest in een korte verklaring.
Samen met Peter van Zoest startte ik de rooms-katholieke mengelmoes tussen RTL Boulevard en Hart van Nederland om meer ‘light’ kerknieuws te brengen. Tegenover dagblad Trouw zei ik destijds dat het allemaal wat lichter mocht. Het was zo bedompt door seksschandalen dat er wel wat meer lichtjes mochten branden. Eén van de eerste wapenfeiten was het aanbieden van een katholiek starterspakket voor voetballer Wesley Sneijder nadat bekend werd dat hij zou toetreden tot de rooms-katholieke kerk.
Een katholieke ‘Story’ hadden we nog niet
RK Boulevard was op journalistieke leest geschoeid in de categorie ‘boulevardnieuws’. Dat bleek een succesformule: zo’n format bestond nog niet. Daaraan moesten katholieken wennen. RK Boulevard kende vanaf de start voorstanders en tegenstanders. Een tussenweg was er niet. Of je kon smakelijk lachen, aanmoedigen en informant zijn. Of je gruwde van de roddels, achterklap en aantijgingen die RK Boulevard publiceerde.
Medio 2014 ging Peter van Zoest alleen verder. RK Boulevard schoof op naar rooms-katholieke onderzoeksjournalistiek voor het genre boulevard naast totaal verzonnen verhalen. In het colofon stond dan ook: ‘Roomse roddels en katholiek sensatienieuws. RK Boulevard onthult aan de hand van opmerkelijke en bizarre feiten, halve waarheden, achterklap, ongefundeerde beweringen, humor, ironie, sarcasme en totale fictie wat er leeft achter de schermen van katholiek Nederland.’
Het format won aan impact: groepen katholieken durfden er niet voor uit te komen RK Boulevard te lezen, maar deden dat wel degelijk zoals vele lezers de Story en Privé lezen maar dat voor zich houden. Daar stond tegenover dat het aantal informanten dat misstanden, opmerkelijke feiten en andere achterklap meldde toenam, bijvoorbeeld over ‘de Raspoetin van de Maliebaan’, over homoseks in het Vaticaan of over vermeende misstanden in kloosters.
Dreigementen
RK Boulevard werd controversiëler, want het eigen nest mocht blijkbaar niet bevuild worden. Het kritisch volgen van opmerkelijke gebeurtenissen of uitingen was (en is) onwenselijk. Van Zoest werd dat ten onrechte persoonlijk kwalijk genomen. Hij zou treiteren en trollen. Hij kreeg dreigementen op zijn dak. Dat is veel kwalijker dan de artikelen die op RK Boulevard verschenen. Peter van Zoest deed zijn huiswerk en leverde professioneel journalistiek werk dat paste bij het format. Iedere roddel en achterklap of ieder feit werd gestaafd op basis van meldingen, bronnenonderzoek en getuigen. Bronnen wensten met regelmaat anoniem te blijven uit angst voor represailles.
Ongemakkelijke vragen
Van Zoest vroeg zich bijvoorbeeld af waarom ordes en congregaties niet meldden welke paters en zusters aan corona waren overleden? Wat de Blauwe Zusters wilden met het aantrekken van jonge meisjes? Waarom een mediapriester ruimte kreeg van zijn bisschop om met kinderspeelgoed te spelen en daar filmpjes van te maken? Hoe het bestaat dat een rooms-katholiek hoofdredacteur die vreemd ging, aan kon blijven?
Dat zijn erg ongemakkelijke vragen. Een onderzoeksjournalist die een boulevardmagazine runt, moet zich dat afvragen.
Deze boulevard-aanpak leidde tot echte onthullingen die landelijke of regionale media overnamen, zoals jonge katholieken die er neonazistische ideeën op nahielden (Nieuwe Revu, 8 januari 2020, GeenStijl, 9 januari 2020), zoals het overspel bij Katholiek Nieuwsblad (Brabants Dagblad, 23 oktober 2018) of zoals het uitlekken van het nieuws dat bisschop De Korte Groningen voor Den Bosch verruilde.
Felicitatiedienst
Daarnaast waren er milde rubrieken, zoals de felicitatiedienst van bisschoppen, het jaarlijkse overzicht van prominente katholieken die zijn overleden of het satirische ‘Meldpunt kardinaal Eijk’.
Troll hunt
Mogelijk zijn het vooral de ontboezemingen van katholieken op sociale media of het ontmaskeren van ’trollen’ die volgers van RK Boulevard tegen de borst stuitten.
Tweets gingen veelal gepaard met woorden als SCHOKKEND, OPMERKELIJK, BIZAR, GOSSIP, UPDATE of BREKEND. Een bloemlezing uit de nadagen van RK Boulevard:
- SCHOKKEND: Boxtelse pastoor Geertjan van Rossem, voormalig plebaan van de Sint-Janskathedraal in Den Bosch, poseert in slonzige outfit op sandalen met blote voeten voor een krantenfoto.” (2 juli 2020)
- OPMERKELIJK: De door RK Boulevard ontmaskerde Twittertrol @jacobusRK, die nadien zijn echte naam in de profielinfo zette, maar later weer verwijderde, heeft zijn troltweets afgeschermd. Hoe zat ’t ook al weer met meneertje Oskar Bronsgeest? (28 juli 2020)
- BIZAR: In plaats van te doen waar hij voor is aangesteld, een parochie leiden, komt ‘Twitterpastoor’ Jan-Jaap van Peperstraten doorlopend met dit soort provocerende tweets aanzetten om de aandacht op zich te vestigen. Het wordt hoog tijd dat het bisdom de man tot de orde roept. (8 juni 2020)
- BREKEND: Tjeerd Visser ontslagen als vicaris-generaal bisdom Rotterdam en trekt zich drie maanden terug als pastoor in regio Drechtsteden voor “rust en reflectie”. “Natuurlijk kan ik nog verliefd worden”, liet hij zich al ontvallen aan de vooravond zijn priesterwijding in 2001: Volgens bronnen is het nu voor de pastoor zover. Het wachten is op een officiële bekendmaking van zijn relatie en einde als priester. (6 juni 2020)
- GOSSIP: Henk Rijkers, oud-hoofdredacteur Katholiek Nieuwsblad, onthult pikante details seksaffaire Anton de Wit. (16 mei 2020)
- ‘Bekeerde’ trol @JacobusRK schijt zeven kleuren stront na ontmaskering door RK Boulevard. Binnenkort een bericht met alles erop en eraan, namen en rugnummers. Het moet maar eens afgelopen zijn met die flauwekul. Aan de schandpaal! (17 februari 2020)
- BIZAR: Aartsbisdom Utrecht vreest seksorgieën tijdens kloosterweekend voor jongeren. Jongen en meisje mogen geen kamer delen. (11 januari 2020)
Tegenstanders – priesters, diakens en lekengelovigen – hangen nu de vlag uit op sociale media en vinden het “goed nieuws” dat RK Boulevard is gestopt. Die jubelstemming spreekt boekdelen. RK Boulevard wordt nu al node gemist.