Vrijdagmiddag werd bekend gemaakt dat hoofdredacteur Anton de Wit en directeur Patricia Kager van Katholiek Nieuwsblad gedwongen hun functie hebben neergelegd. De website Reliwerk.nl wilde weten wat er aan de hand is bij het weekblad. “Liever geen CTRL-ALT-DEL-journalisten omdat een bestuurder boe zegt.”

Wat vind je van dit nieuws?

“De januaristorm heeft twee nieuwe slachtoffers geëist. Ik ben echt flabbergasted en dat ben ik niet gauw. Er zijn twee mensen ontslagen van wie ik grote verwachtingen had. Directrice Patricia Kager was pas 4 maanden bezig. Anton de Wit pas 10 maanden. Je kan en mag niet verwachten dat een nieuw kwalitatief sterk tandem in zo’n korte tijd de boel op de rit kan zetten.

Met Anton de Wit had de krant goud in handen: zijn profiel paste naadloos bij de krant. De Wit heeft ruime journalistieke ervaring in reliland en staat te boek als gematigde orthodoxe rooms-katholieke gezinsman. 100% KN. Hij kreeg geen eerlijke kans en onvoldoende tijd van het KN-bestuur om zijn koers te operationaliseren.

De Wit zei in het Nederlands Dagblad: ‘Ik dacht daar op mijn plek te zijn, werkte met een team van geweldige mensen aan een mooi weekblad, stond juist op de springplank om het naar een hoger plan te brengen … en toen sprong ineens dat levenloze amalgaam van meningsverschillen, ergernissen en andere menselijke tekorten als een levend monster vanuit het duister op ons allen toe. Ik kan het nog steeds niet helemaal bevatten.’ Ik snap dat gevoel. Treurig.”

Het bestuur van Katholiek Nieuwsblad geeft aan als oorzaak: een aanhoudend verschil van inzicht met betrekking tot de organisatie. Hoe kijk jij hier tegenaan?

“Duidelijk is dat het niet boterde. Anton de Wit zegt in het Nederlands Dagblad dat er een ruziesfeer was. Als je net een paar maanden bezig bent, dan kan er geen ‘aanhoudend’ verschil van inzicht zijn. Dan verken je de boel nog met elkaar. Ik vermoed dat er een richtingenstrijd speelt over de toekomstbestendigheid. Het zijn voor mij duidelijke tekenen van een bestuur in verwarring en angst voor vernieuwing.”

Katholiek Nieuwsblad was de laatste jaren al vaker negatief in het nieuws. Hoe nu verder? Wat zou je adviseren?

“Na het vertrek van Ed Arons is het hommeles bij Katholiek Nieuwsblad. We hebben de soap rond Mariska Orban-de Haas gehad. Zij is door het bestuur aan de kant gezet. Het werd er niet beter op met Henk Rijkers. Hij moest vertrekken om meerdere redenen. Dat is snel geframed als zijn kritiek tegen de paus, die hij steevast Bergoglio noemt, en geen paus. En nu hebben we een nieuw hoofdstuk met de onthoofding van De Wit.

Wat we zien is een verdieping van de bestaande structurele crisis bij het blad. Er was gedoe rondom de juridische status, er was redactioneel gedoe en aanhoudend financieel zwaar weer. Nu opnieuw personeelswisselingen op sleutelposten. En het abonneetal loopt nog steeds terug. Tel daar de algemene krantencrisis bij op, en het sombere plaatje is compleet.

Er moet heel snel rust in de tent komen wil het nog goed komen met het blad. Dit is onverkoopbaar naar de buitenwacht, naar de eigen lezers en naar potentiële kandidaten. Het wordt erg moeilijk om voor de vierde keer een hoofdredacteur (De Haas, Rijkers, De Wit) of voor de vierde keer een directeur (Goosen, Vluggen, Kager) te vinden. Zou jij het willen doen met het risico in no time op straat te worden gezet als het bestuur jouw visie niet pruimt? Het is nog erger dan de slangenkuil bij Ajax.

Het bestuur zou zich moeten bezinnen wat haar operationele rol is en welke ruimte ze geeft aan de journalistieke koers van het blad. Daarbij hoort een authentiek rooms-katholiek geluid én een organisatorisch en spirituele vernieuwing om nieuwe doelgroepen aan het blad te binden. Ik zag De Wit en Kager die trein wel naar betere oorden sturen.”

Zeggen de problemen bij Katholiek Nieuwsblad ook iets over de kwaliteit van redacties en besturen van religieuze media anno 2018? Of is dat een onmogelijk vraag?

“Het KN-bestuur heeft overduidelijk moeite met de o zo noodzakelijke journalistieke vrijheid van haar redactie. Ze wil haar wil opleggen hoe de redactie het rooms-katholieke geloof naar buiten moet brengen. Maar dat kan en mag niet zo rigide. Je kunt als redactie wel op je kop gaan staan, maar als het bestuur de kwaliteit van de redactie niet accepteert, is het over en uit. Dit kan een duidelijke les zijn voor andere religieuze media: breng de journalistieke vrijheden van een redactie niet in gevaar en zorg voor een respectvolle dialoog en verantwoordelijkheidsstructuur tussen bestuur en (hoofd)redactie. Journalistieke onafhankelijkheid is een groot goed. Dat moet geborgd worden om de kwaliteit van religieuze media hoog te houden. Liever geen CTRL-ALT-DEL-journalisten omdat een bestuurder boe zegt.”

Door: Greco Idema, hoofdredacteur Reliwerk.nl.